Verslag themamiddag 13 februari 2017

Op maandag 13 februari j.l. vond een goedbezochte themamiddag plaats waarin het bestaan en gebruik van research tools binnen kunst(historische)bibliotheken vanuit verschillende perspectieven werd belicht.
Verslag, presentaties en foto’s volgen hieronder:

Themamiddag OKBN research tools in kunstbibliotheken en kunstopleidingen
13 februari 2017 in de Willem de Kooning Academie, Rotterdam

De middag ging van start met een presentatie van Geert Jan Koot (conservator bibliotheekcollecties Rijksmuseum) over de Art Discovery Group Catalogue. Dit bibliografische hulpmiddel zoekt direct binnen een grote hoeveelheid kunsthistorische bronnen wereldwijd. De ADGC biedt kwalitatief gefilterde informatie specifiek voor kunsthistorisch onderzoek. Dit speelt in op de behoefte van onderzoekers die door de bomen het bos niet meer zien in de grote hoeveelheid aan zoekmogelijkheden en databanken. Naast boektitels geeft de catalogus ook toegang tot artikelen, soms zelfs met volledige tekstversie, en tot niet-tekstuele informatie, zoals beeldbanken, computerfiles en geluidsbestanden. Een belangrijke aanvulling vormt tevens SCIPIO (veilingcatalogi) en in de toekomst o.a. ASCO (Art Sales Catalogue Online) en de Getty Research Portal.
Meer informatie over de Art Discovery Group Catalogue: http://artdiscovery.net/
presentatie-g-j-koot

Na Geert Jan Koot vertelde Lieke van Deinsen (cultuurhistorica en coördinator lees- en studiezaal Research Services Rijksmuseum) over haar onderzoek als Johan Huizinga Fellow in het Rijksmuseum naar het Panpoëticon Batavûm. Dit is een achttiende-eeuwse verzameling schrijversportretten, waarvan 81 exemplaren zich nu in de collectie van het Rijksmuseum bevinden. Lieke van Deinsen combineerde onderzoekstrategieën uit de literatuur- kunst- en cultuurgeschiedenis en zocht aansluiting bij de recente verworvenheden van de Digital Humanities met een digitale reconstructie van het kabinet en de kamer waarin de portretten ooit werden bewaard. Voor meer informatie (zie: www.schrijverskabinet.nl ).
Via de Art Sales Catalogue Online (ASCO), het Adlib collectiebeheersysteem van het Rijksmuseum, de collectiedocumentatie, Artnet databank en restauratiedossiers reconstrueerde ze de weg van het Panpoëticon Batavûm: van de vervaardiging van de schrijversportretjes tot de manier waarop ze uiteindelijk in het Rijksmuseum terecht zijn gekomen. Wat uit de lezing van Lieke naar voren kwam, is de grote hoeveelheid bronnen en databases waar een onderzoeker op stuit, maar ook de onvindbaarheid van sommige bronnen. Niet alle informatie, zoals de aankoopgegevens van kunstwerken, is openbaar toegankelijk. Instellingen zouden echter de aanwezigheid ervan wel inzichtelijk kunnen maken.
Iedere instelling biedt daarnaast zijn metadata op diverse manieren aan. De onderzoeker is nu genoodzaakt zelf een systeem te bouwen waarin de veelvormige metadata verzameld kunnen worden en van aantekeningen voorzien. Een onderzoeksomgeving die dit faciliteert zou een aanwinst zijn.
presentatie-l-van-deinsen

De laatste spreker van deze themamiddag was Wilma Knol, informatiespecialist en embedded librarian bij de Willem de Kooning Academie. Ze maakt deel uit van het ‘Research Station’, dat net als alle andere ‘Stations’ de studenten ondersteunt in hun creatieve werkproces. Wilma ontwikkelde samen met een collega een speciale ‘tool’ voor ‘artistic research’ in het kunstonderwijs. Hierbij worden de kunststudenten vanaf het begin van hun opleiding getraind in de ontwikkeling van hun informatievaardigheden. Ze leren bronnen te onderscheiden en te valideren, de juiste zoektermen te gebruiken en ze krijgen inzicht in auteursrecht.
Het is een open, niet dwingend aanbod gericht op de visueel ingestelde kunststudent. In het kunsthistorische onderwijs ligt de nadruk veelal op tekstuele bronnen, terwijl hier juist gestart wordt vanuit visuele bronnen. Aan de hand van wat de student vindt, wordt gekeken naar alternatieve zoekmogelijkheden, het maken van een literatuurlijst en het archiveren van beeldmateriaal.
presentatie-w-knol